Muzeum Ziemi

POLSKA AKADEMIA NAUK MUZEUM ZIEMI W WARSZAWIE

Maj 2017: Tak to Widzę

Maj 2017: Tak to Widzę

PAN Muzeum Ziemi zaprasza na nową wystawę czasową pt. „Tak to widzę”. Ewa Kacperek – autorka niezwykłych fotograficznych ujęć w taki sposób opisuje to co możemy zobaczyć na wystawie:

Spośród zdjęć zrobionych przeze mnie w ciągu ostatnich 5 lat wybrałam te które najbardziej lubię. Tak właśnie widzę to co mnie otacza; światło w kroplach rosy, promienie wschodzącego słońca zatrzymane przez mgłę, bursztynową muszelkę uwięzioną w bryle lodu. Każde z tych zdjęć ma swoją historię, o każdym mogłabym coś opowiedzieć – jak powstały, co czułam gdy naciskałam spust migawki, jaki był nastrój tamtego świtu na tamtej łące. Mogłabym mówić o radości jaką daje obserwowanie krzątaniny mrówek, o spokoju jaki ogarnia w ciszy poranka, o łomocie serca gdy łoś przechodzi tuż obok bez strachu. Dla mnie fotografowanie to przede wszystkim emocje.

Mieszkam pod Warszawą w sąsiedztwie Wisły i Puszczy Kampinoskiej. Mam więc niedaleko na łąki z kwiatami i owadami, na śródpolne miedze pełne maków, do leśnych bagienek w których mieszkają żaby i traszki. Często eksperymentuję. Wymyślam ujęcia i sposoby ich realizacji by nie były sztampowe, oklepane, takie jakich wiele. Lubię zdjęcia nieoczywiste, nietypowe, dziwne. Fotografia makro to moja fotografia „na co dzień”. Taki mój sposób na odpoczynek po ciężkim dniu. „Od święta” fotografuję w czasie podróży po pięknych, czasem bardzo, bardzo odległych, dzikich i mało znanych zakątkach świata.

Od 2006 roku jestem członkiem Związku Polskich Fotografów Przyrody, w 2016 roku zdobyłam zaszczytny tytuł „Fotograf Roku 2015” Okręgu Mazowieckiego ZPFP.

Ewa Kacperek

[Best_Wordpress_Gallery id=”6″ gal_title=”Tak to widzę”]

 

Procesy kształtujące oblicze Ziemi

Procesy kształtujące oblicze Ziemi

Główna sala budynku wystaw stałych poświęcona jest geologii dynamicznej i przedstawia najważniejsze zjawiska i procesy kształtujące oblicze Ziemi. Celem ekspozycji jest wyjaśnienie przebiegu procesów zachodzących pod wpływem zewnętrznych czynników geologicznych takich jak: wietrzenie, erozja, powierzchniowe ruchy masowe, sedymentacja oraz procesów wywołanych przez wewnętrzne czynniki geologiczne zachodzące w skorupie ziemskiej lub we wnętrzu Ziemi. W syntetycznym zarysie przedstawione są skutki takich procesów jak: diastrofizm, wulkanizm, plutonizm, metamorfizm. Wystawa ilustrowana jest specjalnie dobranym zestawem okazów o dużych walorach dydaktycznych i ekspozycyjnych.

Z przeszłości geologicznej Ziemi

Z przeszłości geologicznej Ziemi

Pasjonująca podróż w czasie możliwa jest dzięki niestrudzonemu wysiłkowi wielu pokoleń badaczy oraz rozwojowi nauk geologicznych w ostatnich dekadach poprzedniego i obecnego stulecia. Nowoczesne metody badań rozmaitych typów skał, będących świadectwem minionych zjawisk i procesów, pozwalają coraz dokładniej poznać budowę i historię geologiczną różnych regionów Ziemi. Wiedza o tych regionach umożliwia odtworzenie, niczym z puzzli, intrygującego obrazu naszej planety w poszczególnych okresach geologicznych. Obraz ten, zgodny z aktualnym stanem wiedzy, przedstawiono na mapach paleogeograficznych, ekranach cyfrowych i planszach z rekonstrukcjami organizmów, które żyły w odległej przeszłości. Dzięki nim możliwa jest obserwacja i analiza zmian, jakie zachodziły w rozmieszczeniu lądów i oceanów, w rozwoju roślin i zwierząt oraz fascynująca wędrówka przez minione bezpowrotnie światy. Historię życia na Ziemi odtworzono dzięki szczątkom i śladom organizmów, które uległy fosylizacji, czyli procesom fizycznego i chemicznego przeobrażania w skałach. Wyjaśniono procesy prowadzące do powstania różnych typów skamieniałości i zilustrowano je odpowiednimi eksponatami. Spośród prezentowanych na wystawie śladów życia najstarszymi są struktury biosedymentacyjne powstałe, około 2,4 miliarda lat temu, w wyniku procesów życiowych sinic. Inne, udostępnione zwiedzającym skamieniałości, obrazują ewolucję organizmów, prowadzącą do powstania dzisiejszych form roślin i zwierząt. Na szczególną uwagę zasługują muszle mięczaków, o wyjątkowym stanie zachowania, pochodzące z niedostępnego dziś stanowiska czarnych iłów środkowej jury w Łukowie.

Skamieniałości odgrywają ważną rolę w określaniu środowiska powstania skał osadowych oraz w odtwarzaniu warunków, panujących w przeszłości geologicznej na lądach i w morzach różnych regionów świata. Jednym z ciekawszych geologicznie obszarów w Europie są Góry Świętokrzyskie. Skomplikowaną budowę i długą historię geologiczną tego regionu przedstawiono na mapie, przekroju oraz fotografiach odkrywek geologicznych wzbogaconych komentarzem, pozwalającym zrozumieć procesy geologiczne udokumentowane w warstwach skał.

Walorem ekspozycji jest interesująca narracja; oryginalne, dostępne poza gablotami skały i skamieniałości oraz efektowna oprawa plastyczna. Wystawa powstała z myślą o szerokim kręgu odbiorców i w odpowiedzi na duże zainteresowanie utrwalonymi śladami dawnych istnień, zjawisk i procesów geologicznych, składających się na historię naszej planety. Adresowana jest ona zarówno do osób pasjonujących się zagadnieniami przyrodniczymi, jak i do tych, które dopiero zaczynają przeżywać fascynację bogactwem i urokami minionego świata. Wystawa ta wychodzi także naprzeciw dzisiejszym potrzebom edukacyjnym dzieci i młodzieży szkolnej.

Kamień w życiu człowieka

Kamień w życiu człowieka

Kamień towarzyszył człowiekowi od zarania dziejów. W epoce kamiennej obrabiane były fragmenty krzemieni, z których tworzono potem narzędzia. Wraz z rozwojem ludzkości zaczęto wykorzystywać minerały i skały do coraz to nowych celów. Surowce skalne służyły do budowy różnych obiektów architektonicznych, kamienie i metale szlachetne do wyrobu biżuterii, natomiast kruszce do uzyskiwania metali. Coraz większy rozwój nauki i techniki przyczynił się do coraz szerszego wykorzystania minerałów i skał. Obecnie wiele gałęzi przemysłu nie jest w stanie obyć się bez surowców mineralnych.

Na wystawie stałej pt. Kamień w życiu człowieka zaprezentowany został bogaty zestaw skał i minerałów towarzyszących codziennemu życiu człowieka. Omówione zostały zarówno współczesne, jak i historyczne zastosowania surowców mineralnych. Zwiedzając wystawę można się także zapoznać z właściwościami minerałów, legendami z nimi związanymi oraz powszechnie stosowanymi imitacjami.

Meteoryty – kamienie z nieba

Meteoryty – kamienie z nieba

Meteoryty zawsze wzbudzały szczególne zainteresowanie. Ślady fascynacji tajemniczymi „kamieniami z nieba” odnaleźć można w najstarszych przekazach i dokumentach. Prezentowany na wystawie stałej METEORYTY – KAMIENIE Z NIEBA zbiór meteorytów był gromadzony już przez Towarzystwo Muzeum Ziemi przed II wojną światową. Najnowsze nabytki pochodzą natomiast z ostatnich lat. Na wystawie na szczególną uwagę zasługują polskie meteoryty (w tym wręcz unikatowy zbiór meteorytów Pułtusk i Łowicz). Oprócz obiektów pochodzących z pasa asteroidów prezentujemy również bardzo rzadkie meteoryty z Księżyca i Marsa. Ekspozycja kolekcji meteorytów zgromadzonych w zbiorach Muzeum Ziemi PAN stwarza niecodzienną możliwość bezpośredniego poznania niezwykłych „gości z Kosmosu”.

Bursztyn Polska i Świat

Bursztyn Polska i Świat

BURSZTYN POLSKA I ŚWIAT jest nową, dziewiątą już stałą wystawą w PAN Muzeum Ziemi poświęconą bursztynowi. Każda kolejna wystawa stała udostępnia zwiedzającym nowo pozyskane okazy o coraz ciekawszych walorach naukowych i wystawienniczych. Aby przekazać widzowi zawsze aktualny stan wiedzy o bursztynie, koncepcje wszystkich wystaw zmieniane są w miarę uzyskiwania nowych wyników nieprzerwanie prowadzonych badań. Tym razem staramy się zwrócić uwagę na rozprzestrzenienie bursztynu i innych żywic kopalnych w Polsce i na świecie. Oprócz okazów ilustrujących bogactwo odmian bursztynu i niezwykły świat inkluzji (zwierzęcych i roślinnych) prezentujemy również interpretacje badań dotyczące genezy bursztynu i rekonstrukcje lasu bursztynowego. Prezentując surowiec ze złóż sambijskich (Rosja), ukraińskich (Ukraina), bitterfeldzkich (Niemcy) oraz z nagromadzeń wtórnych pobrzeża bałtyckiego, pokazujemy gdzie tworzyły się złoża bursztynu przed co najmniej 40 milionami lat oraz gdzie można go w Polsce znaleźć i dlaczego właśnie tam.

W części poświęconej  wykorzystaniu bursztynu przedstawiamy bogactwo odmian, techniki obróbki bursztynu oraz wyroby związane z wierzeniami i medycyną ludową. Szczególnym elementem wystawy są żywice kopalne z całego świata (różne od bursztynu bałtyckiego), których nigdzie w Polsce, poza Muzeum Ziemi, nie można zobaczyć w takiej różnorodności.

Zanim powstał węgiel

Zanim powstał węgiel

Ta niewielka ekspozycja przybliża roślinność dwóch najważniejszych w dziejach Ziemi okresów węglowych: karbonu i neogenu. Na tle paleogeografii i stratygrafii zaprezentowano różne zbiorowiska roślinne, jakie można zrekonstruować na podstawie skamieniałości znalezionych w osadach towarzyszących złożom węgli kamiennych (karbon) i węgli brunatnych (neogen). Zbiorowiska zostały zilustrowane rekonstrukcjami graficznymi, licznymi szczątkami roślinnymi oraz materiałami zielnikowymi. Okazy kopalnych roślin pochodzą z zagłębi węgla kamiennego Górnego i Dolnego Śląska, z kopalni węgli brunatnych w Turoszowie, Koninie i Bełchatowie oraz ze stanowiska w Dobrzyniu n. Wisłą.

Interesującym akcentem wystawy są dwa wielkie fragmenty pni (Glyptostroboxylon tenerum, Taxodioxylon gypsaceum) wydobyte w kopalni węgla brunatnego „Turów” k. Bogatyni. Dają one wyobrażenie, jak ogromne rozmiary mogły osiągać drzewa rosnące na naszych ziemiach kilkanaście milionów lat temu.

Wystawa pozwala zaobserwować ogromne różnice w składzie florystycznym zbiorowisk roślinnych obu okresów, a jednocześnie przypomina, że węgiel to nie tylko podstawowy surowiec energetyczny naszego kraju, ale również, że jest to skała osadowa pochodzenia roślinnego.

Historia geologii

Historia geologii

Mała ekspozycja stała prezentuje głównie materiały z zakresu historii geologii. Dokumentuje początki nauk o Ziemi w Polsce i na świecie. Uzupełniają ją atrakcyjne eksponaty gromadzone przez Dział Historii Nauk o Ziemi i Biblioteka.

Świat roślin i zmiany klimatu

Świat roślin i zmiany klimatu

Wystawa prezentuje dowody na wielkie zmiany klimatu jakie zaszły w ciągu ostatnich 65 milionów lat. Skamieniałości znajdowane na całym świecie wskazują na to, że między 58 mln lat temu (późny paleocen) a 50 mln lat temu (wczesny eocen), temperatura oceanu i atmosfery była znacznie wyższa niż obecnie. Kulminacja tego ciepłego okresu miała miejsce około 55 mln lat temu. W przeciągu zaledwie kilku tysięcy lat średnia temperatura głębokich wód oceanu wzrosła o 4 – 5°C, temperatura wód powierzchniowych oceanu w wyższych szerokościach geograficznych podwyższyła się aż o około 8°C, a w szerokościach tropikalnych o około 5°C. Okres ten nazywany jest paleoceńsko-eoceńskim maksimum termicznym (PETM–Paleocene/Eocene Thermal Maximum). PETM trwał około 170 000 lat. Te i wiele innych niezwykle ciekawych informacji zawierają plansze znajdujące się na wystawie.

Cennym uzupełnieniem wiedzy zawartej na planszach są skamieniałości roślin pochodzące z kolekcji Muzeum Ziemi, będące dowodami wielkiego ocieplenia. Wśród prezentowanych są okazy z Europy, odciski liści i fragmenty drewna ze środkowo-eoceńskich stanowisk w dolinie rzeki Geisel (Geiseltal, Niemcy), skamieniałe owoce palmy Nypa ze środkowo-eoceńskich osadów z Schaarbreek (dzielnica Brukseli; Belgia). Pokazane są również bardzo ciekawe skamieniałości z Polski – odciski liści roślin wiecznie-zielonych z eoceńskiego stanowiska w Chłabówce (Podhale). Prezentowane przez nas skamieniałości, jak i szereg innych znanych z Europy bezsprzecznie wskazują, że na obszarze prawie całej Europy panowała roślinność wiecznie zielona, prawie tropikalna. Średnia roczna temperatura mogła tu dochodzić aż do około 20°C!

Niezwykle sugestywnym uzupełnieniem są odciski liści drzew pochodzące z obszarów polarnych, z paleogeńskich osadów Spitsbergenu i Antarktyki. Szczątki drzew znajdowane na obszarach biegunowych doskonale pokazują z jak wielkim i globalnym ociepleniem mieliśmy do czynienia we wczesnym paleogenie.

Następna strona »