Bursztyn i osady bursztynonośne i inne żywice kopalne
Bogate zbiory bursztynu i innych żywic kopalnych zgromadzone w MZ umożliwiają prowadzenie wielokierunkowych badań, których wyniki prezentowane są w licznych publikacjach oraz na konferencjach krajowych i międzynarodowych. Należą do nich m.in. studia nad genezą złóż bursztynu i ich rozprzestrzenieniem, których rezultaty mogą być przydatne przy projektowaniu prac poszukiwawczych. Badania w zakresie identyfikacji żywic kopalnych w osadach kredowych, paleogeńskich i młodszych, prowadzone metodą spektroskopii absorpcyjnej w podczerwieni (IRS) przynoszą bardzo interesujące wyniki poznawcze, pozwalające na podstawie analizy tzw. krzywych IRS określić różne rodzaje żywic. Odmienny kształt krzywej dla bursztynu bałtyckiego – sukcynitu, umożliwia jednoznaczne jego odróżnienie od takich żywic, jak np. gedanit czy glessyt, które często współwystępują w tych samych złożach. Z czasem do badań tych zostały włączone inne rodzaje żywic kopalnych, znajdujące się w różnych muzeach i zbiorach prywatnych, co pozwala na tworzenie coraz bogatszego katalogu wyników badań odmian bursztynu, z którego już w tej chwili korzystają badacze z wielu krajów. Rozpoczęte ostatnio badania imitacji i coraz częstszych fałszerstw bursztynu, mogą pozwolić w przyszłości na ich eliminację. Niezwykle ważnym nurtem prac są badania inkluzji (wrostków) organicznych w bursztynie, które ze względu na doskonały często stan zachowania, umożliwiają poznanie składu systematycznego oraz przemian świata roślinnego i zwierzęcego w paleogenie. Dotychczasowe badania, głównie różnych grup owadów, prowadzone we współpracy z licznymi specjalistami krajowymi i zagranicznymi, przyniosły znaczące efekty poznawcze, m.in. w postaci opisania wielu nowych gatunków. Ze względu na bogactwo zgromadzonych kolekcji inkluzji oraz duże zainteresowanie paleoentomologów, dalszy rozwój tych badań rokuje dobre perspektywy. Ostatnio zintensyfikowane zostały np. badania pajęczaków. Ważnym kierunkiem studiów, tym bardziej, że brak jest w tej dziedzinie tradycji, są zainicjowane obecnie prace zmierzające do określenia optymalnych warunków przechowywania kolekcji żywic kopalnych oraz opracowania skutecznych metod konserwacji bursztynu.