Już dziś, podczas ostatniego wykładu Łukasza Kruszewskiego z cyklu „Oblicza (Muzeum) Ziemi”, zainaugurujemy ekspozycję czasową „Archeolog vs geolog, czyli o tym, gdy interdyscyplinarność jest w cenie”.Już dziś, podczas ostatniego wykładu Łukasza Kruszewskiego z cyklu „Oblicza (Muzeum) Ziemi”, zainaugurujemy ekspozycję czasową „Archeolog vs geolog, czyli o tym, gdy interdyscyplinarność jest w cenie”.
Kamień w dziejach rodzaju ludzkiego obecny jest od zawsze. Skały i minerały to jedne z pierwszych obiektów, na które natrafił i którymi zainteresował się dawny człowiek. Czy zastanawialiście się jednak nad tym, kiedy nasi przodkowie zaczęli wykorzystywać nie tylko fizyczne, ale również chemiczne właściwości skał? Innymi słowy: Kiedy żyli pierwsi alchemicy? Jak się bowiem okazuje, nie tylko ostry, twardy krzemień był dla praczłowieka cenny.
Do odpowiedzi na postawione pytanie przybliżają nas między innymi wyniki badań zabytków sprzed ok. 13 tys. lat, odkrytych przez archeologów na wzgórzu Mały Gawroniec w Ćmielowie (Wyżyna Sandomierska). Podczas wykopalisk natrafiono tam na kilka drobnych artefaktów z chalcedonitu, o miseczkowatym kształcie i strefowej barwie: od czerwonej/żółtej po szarą/beżową. Skojarzono tę strefowość ze zmianami termicznymi. Obiekty te określono jako „lampki”, z niegdysiejszym paliwem w postaci tłuszczu zwierzęcego. Aby zweryfikować tę hipotezę, archeolodzy poprosili o pomoc przedstawicieli nauk ścisłych i przyrodniczych. W interdyscyplinarnym zespole znalazł się m.in. geolog – na co dzień badający skały będące efektem pożarów. Wyniki wspólnych badań prezentowane będą od 11 maja do 11 października 2023 w PAN Muzeum Ziemi w Warszawie
Kuratorzy: dr Michał Przeździecki, Wydział Archeologii UW, Katedra Archeologii Epoki Kamienia; dr hab. prof. ING PAN Łukasz Kruszewski
