Wystawa „Zabytek zbyteczny?”
Staropolskie Zagłębie Przemysłowe w fotografiach Michała Sieradzana
1/12/22 – 12/2/23
Wystawa „Zabytek zbyteczny?” prezentuje sylwetkę cenionego w środowisku fotografików artysty Michała Sieradzana oraz fragment cyklu jego fotografii z lat 2021–2022 poświęconego zabytkom techniki Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego, w województwie świętokrzyskim.
Michał Sieradzan, kielczanin, doskonale zna swój region, jego niezwykłe miejsca i historię. Odwiedziny Muzeum w Maleńcu sprawiły jednak, że odkrył to miejsce na nowo, by niebawem eksplorować kolejne: Machory, Sielpię, Nietulisko, Sołtyków, Bodzechów, Chlewiska, Witulin – najstarsze zabytki techniki w Polsce, działalnością sięgające XVIII w. Tak powstał cykl fotograficzny ukazujący niezwykłe miejsca, huty żelaza, wielkie piece i fabryki, w których ze stopów żelaza wykonywano narzędzia użytkowe – dla gospodarki i wojska. Miejsca świadczące także o przeszłości geologicznej regionu.
Prace Michała Sieradzana są pytaniem o dramatyczną sytuację tych przestrzeni i zabytków. Oprócz fotografii z Maleńca, gdzie imponująco działa nieduże muzeum, pozostałe przedstawiają obrazy niszczejących maszyn, zagarnianych przez naturę budynków fabrycznych, porzuconych sprzętów, ślady niegdyś wspaniałej architektury pałacowej i dworskiej przemysłowców. Spośród kilkunastu prezentowanych na zdjęciach miejsc tylko cztery to obiekty muzealne. Jedno z nich, w Sielpi Wielkiej, pozostaje od dawna zamknięte, niszczejąc. Pozostałe, choć posiadają status własności państwowej i są naszym dziedzictwem narodowym, popadły w ruinę bądź zostały włączone w granice współczesnych zabudowań, zepchnięte na margines wobec miejskich potrzeb.
Artysta fotografik dostrzegł w niszczejących obiektach przestrzeń piękna i wykorzystał ją w swojej misji przywracania pamięci o naszym dziedzictwie – i przywracania jego materialnej świetności.
Wystawa została zorganizowana przez Polską Akademią Nauk Muzeum Ziemi w Warszawie i Fundację dla Polskiej Sztuki Emigracyjnej 1939–1989, we współpracy z Zabytkowym Zakładem Hutniczym w Maleńcu.